Benodigde weerstandscapaciteit

Risico's

Alvorens tot identificatie van de risico’s over te gaan zullen deze eerst geïnventariseerd worden. Op basis van deze inventarisatie wordt een lijst samengesteld met onderkende risico’s. Deze risico’s zullen geanalyseerd en beoordeeld worden.

1.1 Analyse en beoordeling

Voor de analyse en beoordeling van de risico’s is er een indeling gemaakt op basis van kansklassen en financiële gevolgen. Dit betekent dat we elk risico vertalen in geld.

Kansklassen:

Klasse	Risicopercentage
hoog	75
midden	50
laag	25
zeer gering	10

De indeling in de klassen is door de organisatie bepaald op basis van ervaring en verwachtingen. De klasse geeft aan hoe groot de kans is dat het risico zich voordoet. De klasse "zeer gering" is voorbehouden aan het specifieke risico bij de gegarandeerde leningen. Hoewel hier een zeker risico gelopen wordt, is dat risico door de gelaagdheid van de waarborgen, voor de gemeente Someren uiteindelijk uiterst miniem.

1.2 Beheersing risico's / monitoring

Vooruitlopend op een inventarisatie van alle bestaande risico's zijn de belangrijkste hiervan in beeld gebracht en nader gekwantificeerd op basis van genoemde uitgangspunten. Daarnaast zijn de beheersmaatregelen voor de diverse risico's nader omschreven. Een en ander is samengevat in onderstaande tabel.

Bedragen x 1.000
Risico	Omschrijving	Beheersmaatregel	Risico-score	Financieel effect (kans x maximaal gevolg
Economische Ontwikkelingen/ onzekerheid financiële positie gemeenten.	Het risico bestaat dat bij economische achteruitgang de inkomsten afnemen terwijl andere uitgaven toenemen. Enkele specifieke risico's (grondexploitatie en bijstandsuitgaven zijn afzonderlijk benoemd.	Actuele informatiever- strekking via P&C-cyclus (Planning & Control), tijdig opstarten project bezuinigingen, actuele ontwikkelingen nauwlettend volgen.	midden	250
GR Werkbedrijf Atlant de Peel (Senzer)	Senzer wendt haar eigen reserves aan voor het afdekken van tekorten met ingang van 2019. De weerstandscapaciteit van Senzer wordt daarmee in 2021 nihil. Dit betekent dat alle risico's worden doorgelegd naar de deelnemende gemeenten. Het aandeel van Someren in de totale risico's bedraagt 4,39% (gelijk aan het percentage van de bijdrage algemene middelen aan Senzer). De risico’s zijn gespecificeerd en toegelicht in de begroting 2020 van Senzer.	In tussentijdse rapportages inzicht geven in stand van zaken/ontwikkelingen.	hoog	440
Arbitrage Attero – gewesten Noord-Brabant	De gewesten in de provincie Noord-Brabant hadden met Attero Zuid B.V. aanbiedingscontracten afgesloten voor wat betreft het brandbaar huishoudelijk restafval die eindigden op 1 februari 2017. Momenteel loopt een door Attero aangespannen arbitrage tegen de gewesten, over de periode 2015 tot einde contract, inzake het aangeleverde volume huishoudelijk restafval. Mocht uit de arbitrage blijken dat de gewesten ongelijk hebben, dan is het mogelijk dat de gemeenten een naheffing moeten betalen.	Arbitragezaak	hoog	95
Kosten externe inhuur (o.a. door ziekteverzuim)	Het risico dat door extra werkzaamheden of vervanging wegens langdurige ziekte de kosten van externe inhuur niet opgevangen kunnen worden binnen de lopende begroting.	Bewaking via P&C cyclus. Onderuitputting personele kosten versus inhuur.	midden	100
Projecten	Pre contractuele fase, tijdsdruk, technische zaken, planschaderisico, kwaliteit overeenkomsten, inspraakreacties, zienswijzen, bezwaar- en beroepschriften zorgen voor opschorting c.q. herziening planontwikkeling. Juiste toepassing Wet ketenaansprakelijkheid / G-rekening, Wet inlenersaan-sprakelijkheid.	Formaliseren en bewaken interne procedures.	midden	500
Juridisering samenleving/niet tijdig verstrekken van informatie.	Burger is mondiger, claimcultuur. Met juridische procedures zijn hoge kosten gemoeid.	Formaliseren en bewaken interne procedures.	midden	500
Afhankelijkheid ICT systemen en beveiliging informatie	Tijdige beschikbaarheid juiste ICT middelen: uitval computersystemen, stroomstoring. Bijv. internet valt uit, gemeente heeft verplichtingen in ketens, verstrekken info aan landelijke voorziening, bv BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen).	Formaliseren en bewaken interne procedures. Up-to-date houden integraal beveiligingsplan en optimaliseren uitwijkmogelijkheden. Optimaliseren technische mogelijkheden.	midden	500
Beheer openbare ruimte	Door bezuinigingen op de beheerbudgetten openbare ruimte (wegen, groen, Openbare Veiligheid, riolering, straatmeubilair, speelvoorzieningen, hondenuitlaatvoorzieningen) kan kapitaalvernietiging van de waarde van de openbare ruimte ontstaan. Vb.: niet tijdig vervangen bovenste lagen van asfaltwegen, waardoor de fundering van de weg beschadigt, of niet tijdig snoeien waardoor te grote wonden ontstaan en daardoor verkorting levensduur bomen. Ook stijgt de kans op schadeclaims van burgers.	Adequate afhandeling klachten en up-to-date houden onderhouds-plannen.	midden	500
Leningen u/g en garantieverstrekkingen	De gemeente staat garant voor circa 40 mln aan leningen. Bij een eventueel faillissement van één van de partijen bestaat het risico dat de instelling het opgenomen geld niet kan terugbetalen of dat de gemeente als garant-steller het restantbedrag van de lening inclusief rente en kosten moet betalen. Veruit het grootste deel van de leningen (90%) heeft betrekking op de achtervang-positie WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw) die wij als gemeente innemen. Een achtervang is een andere rol dan een directe garantstelling met een substantieel lager risicoprofiel. Voor de bereke-ning van het risicoprofiel wordt om deze reden uitge-gaan van 25% van het totale bedrag. De zekerheidsstructuur van het WSW bestaat uit drie lagen: - primair: de geldmiddelen van de corporatie (inclusief eventuele saneringssteun van het CFV, (Centraal Fonds Volkshuisvesting); - secundair: het garantie-vermogen van het WSW (= borgstellingreserve WSW en de obligo’s van de andere corporaties); - en tot slot tertiair de achtervangpositie van Rijk en de gemeenten.	Interne procedures m.b.t. verstrekken van geldleningen, jaarlijkse controle op saldo geldleningen en garantieverstrekkingen met de diverse partijen, Waarborgfonds Sociale Woningbouw (2^e achtervang).	Zeer gering	1.000
Calamiteiten	Calamiteiten, rampen met een grote impact en schade op de Somerense bevolking.	Het actueel houden van het beschikbare rampenplan. Regelmatig overleg met keten-partners (politie, brand-weer, deelname aan vaccinatieprogramma's.	laag	250
Transities sociaal domein	Als gevolg van de overdracht van taken binnen het sociaal domein zijn gemeenten verantwoordelijk voor de toereikendheid van de van rijkswege toegekende budgetten en tevens voor de financiële risico's. In het huidige financiële beleid is een afzonderlijke reserve gevormd voor deze risico's. Hierbij is uitgegaan van 10% van de hoogte van de algemene uitkering. Binnen het sociaal domein wordt éénzelfde gedragslijn gevolgd.	In tussentijdse rapportages inzicht geven in stand van zaken/ontwikkelingen.	midden	750
Verstrekking lening BNG Bank	Aan de BNG is een lening verstrekt waardoor jaarlijks een bedrag van € 0,5 mln. aan rente-inkomsten wordt gegenereerd. Bij voortijdige aflossing door de BNG zal compensatie moeten worden gevonden voor de wegvallende rente-inkomsten.	Ontwikkelingen bij de BNG Bank nauwlettend volgen.	hoog	360
Coronavirus	Het COVID-19 (Corona) virus heeft geen financiële gevolgen voor de jaarrekening 2019, maar wel voor naar verwachting veel beleidsterreinen van onze begroting 2020 en mogelijk voor de jaren daarna. Hoe groot de financiële impact zal zijn is nu onmogelijk te bepalen.	We monitoren onze risico’s en die van onze partners voortdurend. Onze organisatie loopt geen risico voor de continuïteit. We bewaken onze liquiditeitspositie goed en nemen zo nodig maatregelen om onze taken gedurende deze crisis zo goed mogelijk te blijven uitvoeren.”	hoog	p.m.
Totaal				5.230